Çelik Yapı Mimarisi Ayrıcalıklıdır Çelik yapı tasarımı estetik çelik taşıyıcı yapıların özellikleri ve yararları ve yaratıcılığa açıktır. Çeliğin şekil alma olanağı sınırsız olduğundan, taşıyıcı yapı pek çok türde yapılabilir, taşıyıcı yapıda çelik çok çeşitli şekillerde kullanılabilir. Yapısal çelik fabrikada çok değişik şekillerde işlenebildiğinden tasarımcılar için sınırsız yaratıcı olanaklar sağlar. Uluslararası ödül alan yapıların çoğunun çelik taşıyıcılı yapılar olması, rastlantı değildir. Çelik Yapılar Ferah, Büyük Açıklıklı, İşlevsel Mekânlardır Çelik taşıyıcılı yapılar ara kolonsuz, duvarsız ve 150 yıllık tarihi ile kesintisiz mekânlardır. Ara kolonlar hiç yoktur veya çok az sayıdadır. Kolon kesitleri çok küçüktür. Örnek olarak betonarmede 100*100 cm olan bir kolonun çelik karşılığı 40* 40 cm.dir. Bu da daha fazla net kullanım alanı, ofis binaları için yaklaşık %3-5 net kullanım alanı kazancı demektir. Çelik Yapıların Ömürleri Uzun, Kullanımı Esnek, Yenilenmesi Kolaydır Kullanım süresi içinde kullanım amaçları değişebilir Binada mal sahibi veya kiracı olsun, kullanıcıların istekleri zaman içinde değişebilir. Bu nedenle binada hacimler kullanım açısından esnek olmalıdır. Çelik her amaca uygun değişimler yapılmasına olanak verir.

Bina Taşıyıcı Yapısının Ömrü 50 - 100 Yıldır hafif Çelik yapıda tesisat bölgelerine kolay ulaşılır, bakım boya ve yenileme çok kolay yapılır. Bina ömrüyle karşılaştırıldığında diğer yapı katmanlarının ömürleri daha kısadır. Örnek olara tesisat ömrü ortalama 10 yıl kadardır. Çelik yapıda tesisat montajı çok kolay yapılır zemin sıvılaşması ve gerektiğinde çok da rahat yenilenir. Bilgisayar kabloları, haberleşme sistemleri gibi diğer teknolojik donanımın ömrü 2-3 yıl kadar kısadır.hafif Çelik yapılarda bu tür sık yenilemeler sorunsuzca gerçekleştirilebilir. Ayrıca döşemede istenilen yerden çıkışlar için delik açılabilir yer değiştirmeler sağlanabilir. Binanın ömür boyu pazarlanabilirliği çok önemlidir. Yapı ihtiyaç plânlamasında uzun zamanlı düşünmek gerekir. Kullanıcı zemin ve temel raporunun hazırlanmasına ilişkin esaslar ve değişiklik isteklerinde çözümler kolay yüzey sertleştirici uygulanmış endüstriyel zemin yapım prosedürü ve hızla uygulanabilir olmalıdır. Bu anlamda çelik göz önünde tutulması gereken, özel bir yapı malzemesidir. Çelik yapılar değişiklik isteklerine sonsuz çözümler sağlar. Çelik Yapı Ekonomiktir Ekonomiklik Önemlidir Öncelikle "Ucuz ekonomik değildir" saptamasını yapmak gerekir. "Bir m2 kaça geliyor?" sorusu ekonomiklik ölçütü değildir. Ekonomikliği anlamak için projeye bütünsel bakış gereklidir. Doğrudan ve dolaylı tüm fayda ve kazançlar düşünülmelidir. Ekonomiklik projenin tüm ömrü boyunca değerlendirilmelidir. Toplam ekonomiklik sadece yapım sırasında ekonomiklikle değil, kullanım sırasında ekonomiklikle de belirlenir. Ekonomiklik için malzemenin özeliklerine uygun tasarım şarttır. Betonarme projeyi aynen çelik yapmak ekonomik değildir. Öncelikle yapının mimarisi çeliğe uygun olmalıdır. Maliyet Hesabı Doğru Yapılmalıdır Bitmiş yapının tüm maliyetine, yani bitmiş proje bedeline %100 dersek, taşıyıcı yapının bu toplam içindeki payı yapı türüne göre 0/o5-%30 arasında değişir. Başka bir ifadeyle taşıyıcı karkas maliyeti tüm proje maliyetinin sadece bir kısmıdır. Karkas bedelinin °/o20-°/o30 daha fazla veya az olması, tüm proje maliyetini en fazla °/ol-%9 arttırır. Ancak diğer faydalar bu farkı kapatır! Çelik yapıların "Net Bugünkü Değer (NPV)" hesapları %5-°/ol5 arası daha iyi sonuç vermektedir. Zaman Paradır Çelik yapıların kuru yapı yöntemleri ve hızlı yapım metotları (fast-track) kullanılarak çok kısa zamanda yapılması, bu nedenle yapım süresinin alışılmış yöntemlere göre yarıya hatta üçte bire inmesi, çok büyük zaman kazancı sağlar. Ayrıca hava koşullarından ve mevsimlerden bağımsız, kış şartları da dahil inşaat yapılabiliyor olması, bu hızlılığı perçinler. Bu nedenle dolaylı maliyetlerin (şantiye, işçilik, kira, vb) hepsi de belirgin bir şekilde azalır.

Tüm bunlar yüksek parasal kazanç demektir. Ekonomiklik için binanın pazarlanabilirliği çok önemlidir. Gayrimenkul piyasasındaki dalgalanmalar yapınızın doğru zamanda pazara girmesini zorunlu kılar. Dalgayı tepe noktasında yakalayabilmek için yapım süresinin çok kısa olması gerekir. Ayrıca binanın sürekli kullanılabilir olması için uzun erimli düşünmek gereklidir. Çelik yapıların uzun vadede sağlayacağı yararlar, ekonomik olabilirliği arttıracak nedenlerdendir. Çelik yapılar uzun ömürlüdür ve depreme dayanıklıdır. Kullanım süresi içinde kullanım amaçları ve kullanıcı istekleri değişse bile çelik yapılarda istekleri karşılamak için değişim yapılabileceğini ve çelik taşıyıcı yapının değişiklik isteklerine kolaylıkla uyum sağlayacağını daha önce de söylemiştik. Çelik Endüstrisi Çelik 150 yılı aşkın süredir güvenle yapılarda kullanılmaktadır. Çelik endüstrisi temiz üretim için kendi üstüne düşeni yapmakta ve bu bilgiyi inşaat sektörünün hizmetine de sunmaktadır. Çelik sorunsuz ve sınırsız 100% geri dönüşümlüdür. Çelik dünyanın en çok ve tam olarak geri dönüştürülen malzemesidir. Çelik hurda %100 çeliğe dönüşür ve doğru yapılırsa kalite ve güvenirlik kaybı olmaz. Yapılarda çelik kullanmak tasarımcılar için çevre bilinci fırsatı ve çevreye karşı sorumluluklarını yerine getirme olanağı sağlar. Çelik yapı söküldüğü zaman bile geriye atık malzeme bırakmaz. Yapısal çelik malzemeleri pek çok çeşit kesit ve yüksek dayanımlı çelik kaliteleriyle sınırsız çözüm olanakları, daha az malzeme kullanımı daha az ağırlık sağlar. Bu da en iyi ve en ekonomik çözümü elde etmemiz demektir.

Yapılarda Sürdürülebilirlik Ölçütleri Toplam yaşam döngüsü maliyeti dediğimizde, başta enerji sakinimi ve sosyal maliyetler akla gelmelidir. Daha sonra mimari kriterler olarak hafiflik, ince kesitler kullanılarak doğal ışık ve aydınlık kullanımı, geniş ve ferah mekanlarda kullanım esnekliği, mekanların değişebilir, genişleyebilir, yeniden kullanılabilir olması düşünülmelidir. Yapıların kırılmadan sokulabilmesi, yeniden kurulabilmesi de yapının ve yapı malzemelerinin geri dönüşümünden önce yeniden kazanımım ve kullanımını hedeflediğimiz ölçütler olmalıdır. Belki bu sınırlı yazıda son olarak çeliğin yapı malzemesi olarak sağlığa zararlı, zehirli veya alerjik olmadığını da belirtmemiz gerekecektir.

Hızla gelişen ve değişen dünyamızda bir gün tüm yapı malzemelerinin çelik kadar geri dönüştürülebilir olması kaçınılmaz olarak istenecektir. Çelik Yapılar : · Çelik yapı elemanlarının kalitesi sürekli denetim altındadır. Fabrika koşullarında standartlara uygun ölçü ve degerlerle üretilir. · Homojen ve izotrop bir malzeme olduğundan kendinden beklenilen davranışı gösterir ve statik hesaplamalardaki hata payı çok düşüktür. · Daha küçük kesitlerle çalışıldığından yapının kullanım alanı artar. · Geniş açıklıkları, daha küçük kesitlerele kolonsuz geçme imkanı olduğundan, büyük mekan ve istenilen dizaynı düşük maliyetle oluşturmada alternatifler sağlar. · Çok daha hafif yapılar inşa edilebilir. Bu temel maliyeti düşürdüğü gibi deprem yüklerine karşı da önemli avantaj sağlar. · Her türlü hava koşullarında ve çok hızlı şekilde inşa edilebilir. Bu da işçilik maliyetlerinin düşük olmasını ve ihtiyaçlara kısa sürede cevap verebilme olanağını sağlar. · Kalifiye işçilik gerekir. Bu da uygunlama hatalarını en aza indirir. · Malzeme her zaman kolayca denetlenebilir. · Herhangi bir nedenle hasar gören yapı elemanı rahatlıkla değiştirilebilir. Bu işlem hızlı,kolay ve düşük maliyetlidir. · Çelik yapı istenildiğinde kolayca takviye edilebilir; demontajı ve istenildiğinde başka bir alana tekrar montajı mümkündür. · Çelik yapı elemanları, montajı tamalandığı anda tam yük kapasiteyle çalışabilir. Betonarme Yapılar : · Çelik Yapılar ile Betonarme Yapılar Arasındaki Teknik ve Malzeme Farkları.. · Beton kalitesi uygulama hataları nedeniyle tehlikeli boyutlarda azalabilmektedir. · Çelik kadar homojen ve izotrop olmadığından statik hesaplamalardaki kabuller nedeniyle hata payı daha fazladır. ( Bu hata proje aşamasında göz önüne alınır. Bu da maliyeti artırır. · Minimum koşullar dahi büyük kesitleri gerektirdiğinden kullanım alanında önemli kayıplar oluşur. · Kalifiye işçilik gerektirmez. · Bu nedenle önemli uygulama hataları oluşabilir. · Beton döküldükten sonra betonarme çeliğini denetleme işi çok pahalı ve zahmetlidir. · Herhangi bir nedenle hasar görmüş yapı elemanı güçlendirmek zor ve yüksek maliyetli bir işlemdir. Bu işlem mimari sorunları da beraberinde getirir. · Geniş açıklıklarda kesitler büyük, maliyetler daha fazladır. Büyük mekan ve istenilen dizaynı oluşturmada alternatifler çelik yapılara göre daha sınırlıdır. · Büyük ağırlıkları nedeniyle temel maliyetleri de yüksektir. Aynı nedenle deprem yüklerine karşı temel-zemin etkileşiminden dolayı dezavantajlıdır. · İnşaat süresi uzun ve her türlü hava koşullarında çalışılmaya müsait değildir. Dolayısıyla ihtiyaç sahiplerine daha uzun vadeli ve daha yüksek maliyetli çözümler sunar. · Betonarme yapıların takviyesi zordur. Ayrıca demontajları mümkün değildir. · Betonarme yapı elemanlarında priz süresi istenilen mukavemet değerleri için uzundur.